Het waarderen van resultaten is een ramp voor onze motivatie om succesvol te zijn in moeilijke situaties. De Amerikaanse psychologe Carol Dweck liet kinderen in een inmiddels beroemd onderzoek puzzels oplossen. In moeilijkheidsgraad oplopend van eenvoudig naar complex. De eerste groep kinderen krijgt waardering voor het oplossen van de puzzel: ‘Wat ben jij slim!. De tweede groep kinderen krijgt waardering voor het bezig zijn met het oplossen en het overwinnen van de moeilijkheden: ‘Wat goed dat je hier mee bezig bent!’. De kinderen krijgen vervolgens de keuze om een moeilijker puzzel te maken. De kinderen die gewaardeerd worden om hun intelligentie wilden eerder terug naar de eenvoudige puzzels. Het was hun ‘claim to fame’. De kinderen die gewaardeerd worden om het proces kiezen voor de moeilijkere puzzels. Zij halen hun voldoening uit het werken aan iets moeilijks en daar vooruitgang in boeken.
Dweck noemt dat in haar boek ‘Mindset. De weg naar een succesvol leven’ het verschil tussen het aanleren van een vast denkkader’ en een ‘groei denkkader’. Kinderen ontwikkelen een vast denkkader doordat ze geprezen worden om het resultaat. Vervolgens denken ze bij een nieuwe uitdaging: dit is wie ik ben, ik moet slim overkomen en mag niet dom lijken’. Daardoor kiezen ze voor oplossingen met het minste afbreukrisico voor het ego. Kinderen die geprezen worden om hun inspanning, ontwikkelen een groei-denkkader en denken: ‘hoe ga ik dit onder de knie krijgen?’
Ditzelfde afbreukrisico zien we ook in organisaties. Bij het belonen van managers en medewerkers is de aandacht in veel organisaties doorgeschoten naar het resultaat: hoe haal ik het gemakkelijkste mijn bonus en hoe realiseer ik het snelste mijn KPI? We kiezen dan voor de bekende weg. Daarmee blijven ook organisaties vast zitten in vaste denkkaders. ‘Zo doen we het altijd, we moeten alleen beter ons best doen maar dan met minder mensen, minder tijd en minder budget’.
We kunnen dit patroon doorbreken door vanuit een nieuw denkkader naar hun situatie te kijken. Vanuit een groei-denkkader. Eigenlijk: vanuit het pure kinderbrein. Je gebruikt dan niet alleen je kennis, ervaring en routine, maar ook de tegenovergestelde kwaliteiten die je had toen je nog kind was: je open geest, je verbeeldingskracht en je talent om te experimenteren met nieuwe methoden.
Breng de doorbraakdenker in jezelf tot bloei. kijk eens naar jouw werk door de ogen van een kind. Welke mogelijkheden zie je?